Liderët evropianë do të zbarkojnë në Tiranë, çfarë përfaqëson Samiti i Komunitetit Politik Evropian

Vitin e ardhshëm Tirana zyrtare do të presë Samitin e Komunitetit Politik Evropian.

Kryeqyteti do të shohë zbarkimin e liderëve të vendeve evropiane, institucioneve të unionit dhe jo vetëm.

Lajmi u bë me dije nga kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, i cili ndodhet në Londër në kuadër të këtij samiti që u organizua nga kryeministri i ri i Britanisë, Keir Starmer.

“Deri dje jo vetëm s’mund të imagjinohej të respektoheshim si të barabartë e të bëheshim stacion evropian aktivitetesh të nivelit më të lartë politik, po shikoheshim si një periferi e prapambetur ballkanike”, shkroi numri një i Qeverisë në Facebook.

Samiti lindi në vitin 2022, pas pushtimit brutal të Ukrainës nga Rusia, i frymëzuar nga presidenti francez, Emmanuel Macron, për të bashkuar liderët evropianë përballë kërcënimeve të reja.

Projekti francez i Komunitetit Politik Evropian – i cili përfshin vendet e BE-së dhe 17 vende të tjera evropiane dhe euroaziatike, përfshirë Shqipërinë, ka një potencial të madh politik dhe ekonomik.

Shpërndarja e ekonomive të EPC-së në PBB-në botërore do të arrinte në 23.5 për qind.

Kjo zonë aktualisht banohet nga 689.5 milionë banorë, që është 8.7 për qind e popullsisë botërore.

Të dhënat i zbulon Instituti Ekonomik Polak në raportin “Gjeopolitika, qytetërimi dhe ideja franceze për të ardhmen e Bashkimit Evropian”.

Raporti analizon idenë franceze të hapjes gjeopolitike dhe civilizuese të BE-së ndaj vendeve të tjera.

Instituti Ekonomik Polak është një institut publik ekonomik me një histori që daton që nga viti 1928.

Ideja franceze për Evropën

Pushtimi rus shkaktoi një debat mbi vizionet për të ardhmen e BE-së që do të ndihmonte në kapërcimin e krizës aktuale gjeopolitike dhe do të krijonte pika të reja të orientimit të zhvillimit për Evropën.

Përgjigja për këtë nevojë është Komuniteti Politik Evropian i propozuar nga Franca.

Është një projekt i hapjes gjeopolitike dhe civilizuese të BE-së ndaj 17 vendeve të tjera evropiane dhe euroaziatike, duke përjashtuar Rusinë.

EPC-ja do t’i ofrojë, ndër të tjera, Ukrainës, Moldavisë, Turqisë, vendeve të Ballkanit dhe Kaukazit platforma të reja për bashkëpunim dhe integrim me Evropën dhe të mundësojë marrëdhënie më të mira me BE-në për vendet e Evropës Perëndimore që nuk janë anëtare të BE-së: Norvegjia, Zvicra dhe Mbretëria e Bashkuar.

“Komuniteti Politik Evropian do të ishte një aleancë e formuar për të mbushur vakumin gjeopolitik që po shfaqet ndërsa Rusia vazhdon të dobësohet dhe fqinjët e saj rriten të indinjuar ndaj saj. EPC-ja do të mblidhet në vende të ndryshme, me theks në vendet jo anëtare të BE-së, që është një mundësi politike, ndër të tjera, për Moldavinë, Britaninë e Madhe apo Turqinë për të forcuar lidhjet me BE-në”, thekson Grzegorz Lewicki, autori i raportit.

Një projekt me potencial të madh ekonomik

Për të qenë i suksesshëm, projekti i propozuar nga Presidenti Macron, duhet të mbështetet me veprime dhe mbështetje reale nga vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore, të cilat do t’i japin përfitime të matshme, p.sh. në fushën e shkëmbimit të njohurive, ekonomike dhe të përshpejtimit të integrimit të vendeve kandidate në BE.

Ai gjithashtu duhet të jetë një projekt që nuk do të përdoret për të promovuar proteksionizmin dhe nuk do të bëhet një mënyrë për të krijuar disa “Evropa”, por në fakt do të mbështesë integrimin evropian.

Megjithatë, për të fituar mbështetjen e vendeve të tjera të Evropës Qendrore dhe Lindore (EQL) brenda Komunitetit Ekonomik Evropian (EEC), Franca, për shembull, mund të bëjë disa premtime në lidhje me çështjet dhe prioritetet kryesore për rajonin.

“Qeveria franceze mund të deklarojë mbështetjen e saj për politikat dhe iniciativat që promovojnë zhvillimin ekonomik në të njëjtën kohë në Union dhe në EPC. Kjo mund të përfshijë lehtësimin e investimeve, promovimin e tregtisë së lirë dhe nxitjen e partneriteteve ndërmjet bizneseve të vendeve të EPC-së. Do të ishte gjithashtu thelbësore të sigurohet akses i drejtë në tregun e vetëm për mallra dhe shërbime dhe të përpiqemi për këtë në Komunitetin në zhvillim”, vlerëson Lewicki.

Një projekt qytetërues, jo thjesht gjeopolitik

Aspekti praktik i nismës aktualisht është kryesisht siguria, infrastruktura dhe furnizimet e qëndrueshme me energji, por në planin afatgjatë do të sjellë ndryshime civilizuese.

“Nëse EPC-ja do të jetë jo vetëm një komunitet gjeopolitik ad hoc, por edhe një komunitet qytetërues që mbështet dhe promovon korniza specifike kulturore, atëherë ajo duhet të investojë në fuqinë e butë në atë mënyrë që jo vetëm infrastrukturat, por edhe kulturat e vendet e asociuara kanë mundësinë e konvergjencës”, beson Grzegorz Lewicki.