Britania mban zgjedhjet e parakohshme, miliona njerëz do t’iu drejtohen qendrave të votimit

Britania e Madhe voton sot për zgjedhjet e parakohshme, një sfidë mes kryeministrit konservator Rishi Sunak dhe liderit shumë të suksesshëm laburist Keir Starmer. Rreth 46 milionë votues kanë të drejtë të votojnë në zgjedhjet në Britani, ndërsa procesi do të përfundojë në orën 22:00 me orën lokale.

Rezultatet e para zyrtare priten në orët e para të së premtes. Sipas sondazhit të fundit të YouGov për Sky Neës, Laburistët e Chris Starmer vlerësohet të zgjedhin 431 deputetë, Konservatorët e Rishi Sunak 102, Lib Dems 72, Partia Kombëtare Skoceze (SNP) 18 dhe Reforma në Mbretërinë e Bashkuar 3.

Sistemi zgjedhor i Britanisë

Për sa i përket sistemit zgjedhor të Britanisë, ka 650 zona elektorale me një mandat, pra po aq vende në Dhomën e Komunave. Nga këto, 533 i përkasin Anglisë, 59 Skocisë, 40 Uellsit dhe 18 Irlandës Veriore.

Deputet zgjidhet çdo kandidat që merr të paktën një votë më shumë se kandidati i dytë në zonën e tij zgjedhore. Në thelb është sikur ka 650 gara të ndryshme zgjedhore. Prandaj përqindjet e marra nga partitë në të gjithë territorin shpesh nuk përfaqësojnë numrin e deputetëve që ata zgjedhin.

Një rast tipik ishin zgjedhjet e vitit 2015. Më pas partia UKIP, ndërsa doli e treta me një përqindje prej 12.6%, arriti të zgjedhë vetëm një deputet. Në të kundërt, partia skoceze SNP, ndërsa në përqindje mori vetëm 4.7%, fitoi 56 vende. Vlen të theksohet se në zgjedhjet e sotme për herë të parë janë ndryshuar kufijtë gjeografikë në 584 qarqe, në mënyrë që të ketë një shpërndarje të barabartë të popullsisë për qark, afërsisht 72 mijë votues.

Shumica e deputetëve përfaqësojnë një parti politike. Çdo parti që mbledh më shumë se 326 vende formon një qeveri dhe lideri i saj bëhet kryeministër.

Është një sistem që përforcon dypartishmërinë dhe favorizon formimin e qeverive të forta dhe të pavarura. Megjithatë, në rast se nuk mund të formohet një qeveri e pavarur, partia e parë kërkon partneritete për të formuar një koalicion qeveritar — siç u bë në 2010 midis Konservatorëve dhe Liberal Demokratëve — ose formohet një qeveri e pakicës me mbështetjen e partive më të vogla, siç u bë në vitin 2017 mes Konservatorëve dhe DUP-së./abcnews.al